REGENERACJA (Co? Jak? Dlaczego?) – 8 praktycznych wskazówek dla każdego piłkarza
Regeneracja – Co to jest? Jak się regenerować po meczu? Dlaczego należy o nią dbać? Jakie są najlepsze metody regeneracji? Jeśli zastanawiasz się chociażby nad jednym z tych pytań to koniecznie przeczytaj poniższe informacje, na pewno coś z nich wyciągniesz dla siebie!
Regeneracja – definicja słowa
Regeneracja – jest to proces powracania ciała do (stanu wyjściowego) pod względem psychicznym i fizycznym.
Po wysiłku o intensywności maksymalnej lub prawie maksymalnej organizm potrzebuje 48-72h na regenerację, a w niektórych przypadkach nawet i do 10 dni!
Dlaczego nie należy pomijać regeneracji?
Wysiłek fizyczny wypycha organizm ze stanu normalnego, każda aktywność stresuje organizm. Kiedy na każdy trening przypada odpowiednia ilość regeneracji to wszystko jest w porządku: organizm pod wpływem treningu staje się lepszy (mocniejszy, silniejszy, szybszy, zwinniejszy, itp), zaś podczas regeneracji ma czas na odbudowę – o to właśnie chodzi w treningu.
Jeśli jednak wysiłek zaczyna przeważać nad regeneracją to z początku nie widać żadnych objawów, jednak z każdym kolejnym wysiłkiem przeciążenie kumuluje się. Gdy będzie ono już zbyt duże to organizm nie wytrzyma i dojdzie wtedy do przetrenowania, a następnie do kontuzji.
Rodzaje zmęczenia oraz jego skutki
Możemy wyróżnić 4 rodzaje zmęczenia, są to:
Jeśli zależy Ci na utrzymywaniu wysokiej formy to nie możesz doprowadzić do niżej wymienionych stanów zmęczenia!
SKUTKI ZMĘCZENIA:
słaba forma
brak motywacji do treningu
brak koncentracji na boisku
gorsze wyniki w testach
mniejsza siła
gorsze samopoczucie
zmiany nastroju
częstsze kontuzje
Rodzaje regeneracji
Regeneracja nie powinna być luksusem, lecz obowiązkiem, integralną częścią każdego treningu.
Powyższe zdanie dotyczy profesjonalnych piłkarzy, jak i tych, którzy grają na ten moment amatorsko. Wiadomo, im wyższa liga, tym lepsze warunki do regeneracji i większe możliwości, jednak są metody regeneracji, które nie wymagają żadnego sprzętu.
Regeneracja może dotyczyć zarówno treningu, jak i diety, ponieważ to, co zjemy i wypijemy po wysiłku jest również ważne. To Ty masz wpływ na to, czy po meczu zjesz batona, czy wypijesz zjesz banana i popijesz jogurtem, to są Twoje wybory, Twoja regeneracja, która będzie szybsza lub wolniejsza.
Wyróżnia się:
Regenerację aktywną – charakteryzuje się niską intensywnością wysiłku; powinna być stosowana w codziennym treningu; – rozciąganie, – rozbieganie, – sesje w basenie, – jazda na rowerze.
Regeneracja pasywna – są to zabiegi wykonywane poza jednostką treningową; – kąpiel w lodzie, prysznic CW (ciepły-zimny), – rollowanie, – masaże, – odzież kompresyjna, – odżywianie, – nawodnienie.
8 wskazówek dla piłkarzy dotyczące regeneracji
Nawodnienie – chodzi o uzupełnienie płynów po treningu jak i po meczu. Możesz sprawdzić masę ciała przed oraz po meczu i na każdy utracony 1kg masy ciała należy uzupełnić 1,5 l wody, najlepiej z solą, miodem i cytryną (domowy izotonik),
Kąpiel w lodzie lub prysznic kontrastowy (30 sek woda zimna – 30 sek woda ciepła x 10 razy) – zmniejszenie obrzęków,
Sok z wiśni lub sok pomidorowy – znajdujące się w nich antyoksydanty zmniejszą stany zapalne, powstałe podczas wysiłku,
Posiłek białkowo-węglowodanowy – odbudowa glikogenu oraz mięśni; najlepiej spożyty w ciągu godziny od zakończenia wysiłku, może to być makaron z kurczakiem lub shake białkowy + banan,
Odzież kompresyjna – skarpetki lub getry o specjalnym przeznaczeniu, które mają za zadanie polepszyć ukrwienie; stosować je można podczas podróży lub snu,
Sen – najlepsza forma regeneracji; sen po meczu powinien trwać minimum 8h,
Trening aerobowy (tlenowy) – dzień po meczu 15-20 minut biegania, jazdy na rowerze lub pływania będzie dobrym pomysłem (przyspieszenie krążenia spowoduje szybsze usuwanie metabolitów zgromadzonych podczas wysiłku),
Regeneracja jest bardzo ważnym aspektem i nie należy jej pomijać. Jest tak samo istotna jak trening. Stosując się do zasad regeneracji, można przyspieszyć jej proces o dobre kilkanaście procent, dlatego jeśli myślisz o wejściu na wyższy poziom to koniecznie zastosuj je już dziś!
REGENERACJA (Co? Jak? Dlaczego?) – 8 praktycznych wskazówek dla każdego piłkarza
Regeneracja – Co to jest? Jak się regenerować po meczu? Dlaczego należy o nią dbać? Jakie są najlepsze metody regeneracji? Jeśli zastanawiasz się chociażby nad jednym z tych pytań to koniecznie przeczytaj poniższe informacje, na pewno coś z nich wyciągniesz dla siebie!
Regeneracja – definicja słowa
Regeneracja – jest to proces powracania ciała do (stanu wyjściowego) pod względem psychicznym i fizycznym.
Po wysiłku o intensywności maksymalnej lub prawie maksymalnej organizm potrzebuje 48-72h na regenerację, a w niektórych przypadkach nawet i do 10 dni!
Dlaczego nie należy pomijać regeneracji?
Wysiłek fizyczny wypycha organizm ze stanu normalnego, każda aktywność stresuje organizm. Kiedy na każdy trening przypada odpowiednia ilość regeneracji to wszystko jest w porządku: organizm pod wpływem treningu staje się lepszy (mocniejszy, silniejszy, szybszy, zwinniejszy, itp), zaś podczas regeneracji ma czas na odbudowę – o to właśnie chodzi w treningu.
Jeśli jednak wysiłek zaczyna przeważać nad regeneracją to z początku nie widać żadnych objawów, jednak z każdym kolejnym wysiłkiem przeciążenie kumuluje się. Gdy będzie ono już zbyt duże to organizm nie wytrzyma i dojdzie wtedy do przetrenowania, a następnie do kontuzji.
Rodzaje zmęczenia oraz jego skutki
Możemy wyróżnić 4 rodzaje zmęczenia, są to:
Jeśli zależy Ci na utrzymywaniu wysokiej formy to nie możesz doprowadzić do niżej wymienionych stanów zmęczenia!
SKUTKI ZMĘCZENIA:
słaba forma
brak motywacji do treningu
brak koncentracji na boisku
gorsze wyniki w testach
mniejsza siła
gorsze samopoczucie
zmiany nastroju
częstsze kontuzje
Rodzaje regeneracji
Regeneracja nie powinna być luksusem, lecz obowiązkiem, integralną częścią każdego treningu.
Powyższe zdanie dotyczy profesjonalnych piłkarzy, jak i tych, którzy grają na ten moment amatorsko. Wiadomo, im wyższa liga, tym lepsze warunki do regeneracji i większe możliwości, jednak są metody regeneracji, które nie wymagają żadnego sprzętu.
Regeneracja może dotyczyć zarówno treningu, jak i diety, ponieważ to, co zjemy i wypijemy po wysiłku jest również ważne. To Ty masz wpływ na to, czy po meczu zjesz batona, czy wypijesz zjesz banana i popijesz jogurtem, to są Twoje wybory, Twoja regeneracja, która będzie szybsza lub wolniejsza.
Wyróżnia się:
Regenerację aktywną – charakteryzuje się niską intensywnością wysiłku; powinna być stosowana w codziennym treningu; – rozciąganie, – rozbieganie, – sesje w basenie, – jazda na rowerze.
Regeneracja pasywna – są to zabiegi wykonywane poza jednostką treningową; – kąpiel w lodzie, prysznic CW (ciepły-zimny), – rollowanie, – masaże, – odzież kompresyjna, – odżywianie, – nawodnienie.
8 wskazówek dla piłkarzy dotyczące regeneracji
Nawodnienie – chodzi o uzupełnienie płynów po treningu jak i po meczu. Możesz sprawdzić masę ciała przed oraz po meczu i na każdy utracony 1kg masy ciała należy uzupełnić 1,5 l wody, najlepiej z solą, miodem i cytryną (domowy izotonik),
Kąpiel w lodzie lub prysznic kontrastowy (30 sek woda zimna – 30 sek woda ciepła x 10 razy) – zmniejszenie obrzęków,
Sok z wiśni lub sok pomidorowy – znajdujące się w nich antyoksydanty zmniejszą stany zapalne, powstałe podczas wysiłku,
Posiłek białkowo-węglowodanowy – odbudowa glikogenu oraz mięśni; najlepiej spożyty w ciągu godziny od zakończenia wysiłku, może to być makaron z kurczakiem lub shake białkowy + banan,
Odzież kompresyjna – skarpetki lub getry o specjalnym przeznaczeniu, które mają za zadanie polepszyć ukrwienie; stosować je można podczas podróży lub snu,
Sen – najlepsza forma regeneracji; sen po meczu powinien trwać minimum 8h,
Trening aerobowy (tlenowy) – dzień po meczu 15-20 minut biegania, jazdy na rowerze lub pływania będzie dobrym pomysłem (przyspieszenie krążenia spowoduje szybsze usuwanie metabolitów zgromadzonych podczas wysiłku),
Regeneracja jest bardzo ważnym aspektem i nie należy jej pomijać. Jest tak samo istotna jak trening. Stosując się do zasad regeneracji, można przyspieszyć jej proces o dobre kilkanaście procent, dlatego jeśli myślisz o wejściu na wyższy poziom to koniecznie zastosuj je już dziś!
Koordynacja ruchowa to podstawowy warunek jaki trzeba spełnić, by myśleć o sukcesach w sporcie.
Koordynacja ruchowa i jej znaczenie
Koordynacja ruchowa to fundament, na którym można budować inne elementy treningu, takie jak chociażby kondycja czy technika. Trzeba mieć świadomość tego, że koordynacja wzrokowo-ruchowa to coś znacznie więcej niż tylko współpraca naszych zmysłów z obwodowym i ośrodkowym układem nerwowym oraz mięśniami szkieletowymi. Jest to przede wszystkim zdolność do wykonywania złożonych przestrzennie i czasowo ruchów, jak również reagowanie i rozwiązywanie nowych, nieoczekiwanych sytuacji pojawiających się podczas zawodów. Zachęcam do otworzenia poniższych linków i wykonania ćwiczeń w domu :) Uczniowie którzy nadeślą do mnie 2 minutowy filmik z wybranych poniżej przedstawionych ćwiczeń otrzymają ocenę celującą :) prace przesyłamy do 15.11.2020 r. na adres katarzyna.cha@pracowniasp1.pl
Koordynacja ruchowa to podstawowy warunek jaki trzeba spełnić, by myśleć o sukcesach w sporcie.
Koordynacja ruchowa i jej znaczenie
Koordynacja ruchowa to fundament, na którym można budować inne elementy treningu, takie jak chociażby kondycja czy technika. Trzeba mieć świadomość tego, że koordynacja wzrokowo-ruchowa to coś znacznie więcej niż tylko współpraca naszych zmysłów z obwodowym i ośrodkowym układem nerwowym oraz mięśniami szkieletowymi. Jest to przede wszystkim zdolność do wykonywania złożonych przestrzennie i czasowo ruchów, jak również reagowanie i rozwiązywanie nowych, nieoczekiwanych sytuacji pojawiających się podczas zawodów. Zachęcam do otworzenia poniższych linków i wykonania ćwiczeń w domu :) Uczniowie którzy nadeślą do mnie 2 minutowy filmik z wybranych poniżej przedstawionych ćwiczeń otrzymają ocenę celującą :) prace przesyłamy do 15.11.2020 r. na adres katarzyna.cha@pracowniasp1.pl
Asekuracja to forma współdziałania polegająca na ubezpieczaniu obrońcy działającego przeciwko napastnikowi z piłką przez partnera znajdującego się w jego pobliżu (będącego bliżej własnej bramki). Zazwyczaj manewr ten wykonywany jest poza strefą bezpośredniego zagrożenia bramki. Pamiętajcie, że należy ustawiać się tak (obrońca A), aby: - być bliżej własnej bramki, - móc natychmiast przejąć napastnika, który wygra pojedynek z partnerem, - mieć możliwość współdziałania z innym partnerem, - móc asekurować dwóch partnerów (unikać ustawiania się w jednej linii)
W sytuacji, gdy napastnik wygra pojedynek „jeden na jednego” z obrońcą, gracz asekurujący przejmuje krycie tego napastnika - przekazanie, natomiast „ograny” obrońca zajmuje opuszczoną przez niego pozycję Gra „aktywną strefą” oraz „podwajanie” i „potrajanie” Gra „aktywną strefą” i jej konsekwencje w postaci tzw., „podwajania” lub rzadziej „potrajania” to działania w bronieniu zmierzające do odebrania lub wybicia piłki przeciwnikowi. Jest to zdecydowane, zaczepne, wspólne działanie przeciwko napastnikowi z piłką w celu zmuszenia go do popełnienia błędu. Jeżeli rywal nie popełni błędu (nie poda piłki, utrzyma się przy niej) obrońcy rozpoczynają odbieranie piłki (jeden na jednego - dwóch na jednego - trzech na jednego).
Uwagi - gra „aktywną strefą” wymaga skoordynowanego działania, - obrońcy będący najbliżej napastnika z piłką muszą napierać na niego bardzo zdecydowanie i agresywnie, - obrońcy, którzy nie są bezpośrednio zaangażowani w „aktywną strefę” muszą pamiętać o asekuracji miejsc opuszczonych przez kolegów (obrońcy 1, 2, 3, 4), - „aktywną strefę” należy stosować przy ataku pozycyjnym łącznie ze „skracaniem” i „zawężaniem” pola gry, - gra „aktywną strefą” jest szczególnie skuteczna wtedy, gdy przeciwnik ma utrudnione działanie (ograniczają go linie końcowe lub boczne boiska, zwrócony jest twarzą do swojej bramki), - gracze stosujący „podwajanie” lub „potrajanie” powinni atakować równocześnie, - współdziałanie obrońców powinno następować tuż po sobie, tj., najpierw jeden obrońca podejmuje grę „jeden na jednego”, a w chwilę potem dołącza następny gracz („podwojenie”), a gdy istnieje taka potrzeba kolejny („potrojenie”).
Podanie piłki na tzw. wolne pole - na dobieg (w tempo, prostopadłe) – podanie to zmusza adresata piłki do dobiegnięcia do niej, co zwiększa dynamikę akcji.
W której minucie filmu podanego w linku wychwyciliście podanie na wolne pole? Kiedy wykonujemy takie podanie?
https://www.youtube.com/watch?v=casBoAs4gi0
środa, 28 października 2020
Proszę o zapoznanie się z linkiem podanym poniżej , pozdrawiam :)
JEST TO NAJSKUTECZNIEJSZY SPOSÓB DEZORGANIZACJI OBRONY PRZECIWNIKA –STOSUJE SIĘ GO W CELU ZASKOCZENIA, W OKREŚLONYCH SYTUACJACH NA BOISKU. ATAK SZYBKI SKŁADA SIĘ Z DWÓCH FORM: ZORGANIZOWANEJ I NIEZORGANIZOWANEJ.
ATAK SZYBKI ZORGANIZOWANY–POLEGA NA PLANOWANYM PRZERZUCENIU PIŁKI Z WŁASNEGO POLA OBRONY NA POLE ATAKOWANE (POLE OBRONY PRZECIWNIKA). STOSUJE SIĘ GO NAJCZĘŚCIEJ: PO CHWYCIE PIŁKI , PO ODEBRANIU PIŁKI PRZECIWNIKOWI, PO SZYBKI WYKONANIU RZUTU Z AUTU, PO RZUCIE WOLNYM.
ATAK SZYBKI NIEZORGANIZOWANY–JEST TO ŻYWIOŁOWE PRZERZUCENIE PIŁKI Z KAŻDEGO MIEJSCA NA BOISKU NA POLE OBRONY PRZECIWNIKA. TAKI ATAK, SZCZEGÓLNIE NIEBEZPIECZNY DLA PRZECIWNIKA, POLEGA GŁÓWNIE NA STOSOWANIU TZW. KONTRATAKU
Stres towarzyszy nam niemal codziennie, dlatego coraz więcej badaczy próbuje zgłębić jego psychologiczne mechanizmy, szukając jednocześnie sposobów radzenia sobie z nim.
Problem stresu oraz procesów radzenia sobie z nim i jego skutkami jest stale aktualny. Do tej pory przeprowadzono wiele badań nad stresem w różnych jego aspektach. Analizując te prace, można zauważyć liczne, często odmienne, definicje stresu i radzenia sobie z nim.
Termin "stres" pochodzi z fizyki i odnosi się do różnego typu napięć, nacisków lub sił, które działają na system. Pojęcie to w 1926 roku po raz pierwszy wprowadził do nauk o zdrowiu H. Selye. Stres według niego to "nieswoista reakcja organizmu na wszelkie stawiane mu żądanie", którą nazwał zespołem ogólnego przystosowania (GAS General Adaptation Syndrome) lub zespołem stresu biologicznego. W zespole tym wyróżnia trzy stadia:
- stadium reakcji alarmowej - organizm mobilizuje swoje wszelkie dostępne siły (np. następuje wzrost ciśnienia krwi, podwyższenie temperatury ciała);
- stadium odporności - adaptacji, człowiek względnie dobrze znosi czynniki stresujące, ale słabiej toleruje inne dodatkowe bodźce, które uprzednio były nieszkodliwe;
- stadium wyczerpania - pojawia się wtedy, gdy czynniki stresujące działają zbyt intensywnie lub zbyt długo. Człowiek zaczyna tracić zdolności obronne, co powoduje rozregulowanie funkcji fizjologicznych. W ostatnim stadium może dojść do trwałych zmian patologicznych, które mogą doprowadzić nawet do śmierci.
Selye odróżnia stres konstruktywny od destrukcyjnego, podkreśla, że nie każdy stres jest szkodliwy. Uważa, że stres może spełniać pozytywną funkcję, gdyż w pewnych sytuacjach mobilizuje człowieka do efektywniejszego działania. Taki pozytywny stres określa mianem eustresu, a nadmierny stres, powodujący szkody, nazywa dystresem.
Analizując poszczególne teorie stresu, można wyciągnąć następujące wnioski:
- Stres jest stanem całego organizmu.
- Jest stanem bardziej ekstremalnym niż stan zwykłego napięcia nerwowego.
- Stres zakłada interakcję organizmu i otoczenia.
- Stres wymaga obecności zagrożenia, które jest spostrzegane i oceniane poznawczo.
- Odpowiedzią na stres jest uruchomienie regulacyjnych funkcji psychiki.
Z punktu widzenia psychologii można wyróżnić trzy nurty w określaniu stresu:
1. stres jako bodziec (stresor) czy wydarzenie o określonych właściwościach;
2. stres jako reakcja, zwłaszcza emocjonalna;
3. stres rozpatrywany w kategoriach relacji między czynnikami zewnętrznymi a ich odbiorem przez podmiot.
Ten ostatni nurt "relacyjny" pojawił się najpóźniej, do niego należy teoria stresu psychologicznego R.S. Lazarusa i S. Folkman, która zyskała duże uznanie i jest najczęściej cytowana w literaturze przedmiotu.
Teoria stresu psychologicznego prezentowana przez tych badaczy ma charakter transakcyjny. Według nich stres to "określona relacja między osobą a otoczeniem, która oceniana jest przez osobę jako obciążająca lub przekraczająca jej zasoby i zagrażająca jej dobrostanowi". Lazarus i Folkman twierdzą, że stres psychologiczny nie jest "umiejscowiony" ani w samej sytuacji, ani w osobie, pomimo że jest uwarunkowany przez cechy środowiska i przez właściwości człowieka znajdującego się w określonej sytuacji. W sytuacji stresu następuje konfrontacja posiadanych przez człowieka przekonań, wartości i umiejętności z wymaganiami, ograniczeniami i zasobami, jakie wnosi sytuacja. Relacja ta określona jest mianem transakcji, ponieważ nie tylko otoczenie wpływa na osobę, ale również osoba wpływa na otoczenie (relacja przebiega w obu kierunkach).
Ocena pierwotna i wtórna
Między stresem a bezpośrednimi oraz odległymi jego skutkami zachodzą dwa rodzaje procesów pośredniczących: ocena poznawcza i radzenie sobie, czyli zmaganie się lub też zwalczanie stresu. Ocena poznawcza dzieli się na pierwotną i wtórną.
Ocena pierwotna obejmuje percepcję i interpretację sytuacji, w jakiej znajduje się człowiek, czy jest ona zagrażająca i w jakim stopniu. Jest to więc proces, w którym osoba ocenia, jakie znaczenie ma dla niej dana sytuacja, czy jest bez znaczenia, sprzyjająco-pozytywna czy też stresująca. Sytuacja stresująca obejmuje trzy podtypy:
- krzywda/strata odnosi się do powstałej już szkody (np. śmierć bliskiej osoby, utrata poczucia sensu życia itp.);
- zagrożenie (threat) dotyczy szkód, które przewidujemy, że mogą się pojawić;
- wyzwanie (challange) wskazuje na własną ocenę swoich możliwości opanowania sytuacji.
Ocena pierwotna dotyczy znaczenia danej sytuacji lub zdarzenia dla jednostki. Jeżeli zostanie ona oceniona jako stresująca, wówczas zostaje uruchomiony proces adaptacyjny - radzenie sobie. Przebieg procesu radzenia sobie ze stresem zależy od wtórnej oceny poznawczej, która odnosi się do tego, jakimi możliwościami poradzenia sobie z sytuacją dysponuje jednostka.
Ocenę wtórną współtworzą następujące czynniki: stopień zagrożenia, istnienie alternatywnych sposobów radzenia sobie z zagrożeniem, zmienne sytuacyjne (np. lokalizacja źródła zagrożenia, ograniczenia sytuacyjne, czynniki osobowościowe), hierarchia potrzeb człowieka, cenione wartości, system przekonań, dyspozycja do określonych sposobów reagowania.
Tak więc ocena pierwotna dotyczy tego, z jaką sytuacją mamy do czynienia, natomiast ocena wtórna dotyczy własnych lub środowiskowych możliwości i dostępnych sposobów radzenia sobie ze stresem.
Jak reagujemy na stres?
Stres powoduje zmiany w funkcjonowaniu organizmu w trzech płaszczyznach:
- wskaźników fizjologicznych: przyśpieszony puls, rozszerzenie źrenic, wzmożona potliwość, kołatanie serca, napięcie mięśni rąk i nóg, sztywność karku, suchość w jamie ustnej, ucisk w gardle, pobudzenie psychoruchowe, naprzemienne uczucie gorąca i zimna, gonitwa myśli;
- wskaźników behawioralnych (zmiany w zachowaniu): zwiększona pobudliwość, tiki nerwowe, impulsywność działania, utrata apetytu lub uczucie ciągłego głodu, zaburzenia snu (bezsenność lub wzmożona senność), nagłe wybuchy gniewu lub płaczu, podatność na wypadki, nadużywanie alkoholu, nadmierne palenie, konfliktowość, brak satysfakcji z wykonywanej pracy, obniżona wydajność.
Jak radzimy sobie ze stresem?
Obecnie radzenie sobie ze stresem rozpatrywane jest jako główny element ogólnego procesu stresu. Z badań można wnioskować, że sposób radzenia sobie ze stresem może pomniejszyć wpływ stresu oraz łagodzić jego negatywne konsekwencje.
Lazarus i Folkman określają radzenie sobie ze stresem jako "stale zmieniające się poznawcze i behawioralne wysiłki, mające na celu opanowanie określonych zewnętrznych i wewnętrznych wymagań, ocenianych przez osobę jako obciążające lub przekraczające jej zasoby". W tym ujęciu radzenie sobie jest celowym wysiłkiem podjętym w wyniku oceny sytuacji jako stresującej. Lazarus w swoich rozważaniach uwzględnia dwie podstawowe funkcje radzenia sobie ze stresem:
- funkcję instrumentalną - zorientowaną na problem oraz
- funkcję odnoszącą się do regulacji przykrych emocji.
Ta pierwsza polega najczęściej na zmianie sytuacji na lepsze albo przez zmianę własnego destrukcyjnego działania (koncentracja na "ja"), albo przez zmianę zagrażającego środowiska. Druga zaś na obniżaniu przykrego napięcia i innych negatywnych stanów emocjonalnych. Obie funkcje czasem mogą wchodzić w konflikt, często jednak wzajemnie się wspomagają.
Próby systematyzacji sposobów radzenia sobie ze stresem nie doprowadziły do jednoznacznych rozstrzygnięć. Lazarus i Folkman wyróżnili następujące sposoby radzenia sobie ze stresem:
- konfrontacja obrona własnego stanowiska, walka z trudnościami, by zaspokoić swoje potrzeby;
- planowanie rozwiązania problemu - zaplanowane działanie wobec sytuacji stresowej;
- dystansowanie się podejmowanie wysiłków mających na celu odsunięcie od siebie problemu, unikanie myślenia o nim;
- poszukiwanie wsparcia szukanie pomocy lub współczucia ze strony innych ludzi lub instytucji;
- pozytywne przewartościowanie szukanie i podkreślanie dobrych stron sytuacji stresowej, aby zmniejszyć poczucie straty lub porażki.
Każdy z wymienionych sposobów radzenia sobie ze stresem spełnia zarówno funkcję rozwiązywania problemów, jak i regulacji emocji. Każdy z nich może być ukierunkowany na "ja" bądź na otoczenie i każdy może odnosić się albo do przeszłości i teraźniejszości (szkoda strata), albo do przyszłości (zagrożenie lub wyzwanie).
Z badań wynika, że sposoby radzenia sobie ze stresem zależą od płci, wieku oraz osobowości, w tym m.in. od cech intro-ekstrawersji, niepokoju, lokalizacji kontroli, a także od rodzaju stresora. Szczególne znaczenie w procesie radzenia sobie ze stresem ma wsparcie społeczne, które wpływa na zwiększenie zdolności do wytrwałej i skutecznej z nim walki.
Konsekwencje stresu chronicznego
Chroniczny stres, czyli stres doświadczany permanentnie lub często może przyczyniać się do powstawania wielu chorób. Do najczęstszych należą: wrzody żołądka i dwunastnicy, nadciśnienie, choroby serca, cukrzyca, migreny, artretyzm, astma, zaburzenia snu, anoreksja nerwowa, bulimia, schorzenia skóry (np. pokrzywka, opryszczka, egzema, łuszczyca), zaburzenia popędu płciowego u mężczyzn, zaburzenia menstruacyjne u kobiet.
Codzienne życie pokazuje, że nie jesteśmy w stanie uniknąć stresu. To, w jaki sposób będziemy radzić sobie z nim, zależy w dużej mierze od nas samych. Warto uzmysłowić sobie, że to nie sam stres, lecz nasza reakcja na niego, jest tym, co może nam zaszkodzić.
